MÖ 753
Efsaneye göre Roma, MÖ 753 yılında Romulus ve Remus adlı iki erkek kardeş tarafından kuruldu.
Mö 750-670
Roma’nın Yedi Tepesi
Roma şehri genişleyerek bölgedeki yedi tepeye yayıldı. Bu tepeler; Aventine, Caelian, Capitoline, Esquiline, Palatine, Quirinal ve Viminal tepeleridir.
Mö 750-500
Etrüsk Yayılması
Bu dönemde İtalya büyük ölçüde Etrüsk hakimiyetine girdi. On iki Etrüsk şehir devleti “Etrüsk Konfederasyonu” adı altında kültürel ve ekonomik bir birlik oluşturdu. Etrüsk Konfederasyonu’nu oluşturan şehir devletleri: Arretium, Caisra, Clevsin, Curtun, Felathri, Fufluna, Perusia, Tarchna, Vei, Velch, Velzna, Vetluna şehirleridir.
mö 509
Roma’nın son kralı Lucius Tarquinius Suberpus tahttan indirildi ve sürgüne gönderildi. Yönetim erki, yıllık olarak seçilen iki konsüle devredildi ve Roma Cumhuriyeti kuruldu.
mö 509-507
Roma’nın bölgede güçlenmesinden rahatsız olan Clusium kralı Lars Porsena, Tarquinius Superbus’un tahtını geri almasına yardım etmek için Roma’ya saldırdı.
mö 501
İlk Diktatör
Titus Larcius Roma’nın ilk dikdatörü olarak atandı.
Mö 496
Regillus Gölü Savaşı (Battle of Lake Regillus)
Lucius Tarquinius Superbus tahtını geri alma girişimlerinin ikincisinde, Latin Konfederasyonu’nun desteği ile Roma’ya saldırdı. Savaşın sonucunda, Latinler Roma hakimiyetine girdi ve Tarquinius’un tahtını geri alma girişimleri son buldu.
mö 494
Patricilerin baskısından ve kendilerine verilmeyen politik haklardan rahatsız olan plebler, Roma’yı terk ederek Aventine Tepesi’nin eteklerine çekildi ve bir tür greve başladı. Agrippa Menenius Lanatus’un arabuluculuğu sayesinde patrici ve plebler arasında uzlaşı sağlandı, grev son buldu.
Mö 493
Latin-Roma İttifakı
Regillus Gölü Savaşı’nı kaybeden Latinler, Romalılar tarafından kurulan bir Latin Konfederasyonu altında örgütlendi ve Roma’ya bağlı hale getirildi.
mö 471
Tribunus Plebis (Pleblerin Tribünü – Tribune of the Plebs)
Secessio Plebis’in ardından, patricilerin verdiği tavizlere istinaden, pleblerin politik arenada temsiline olanak sağlamak adına “tribün” makamı yaratıldı.
mö 451-450
On İki Levha Kanunları (the Laws of the Twelve Tables)
Patrici-pleb gerginliğinin zirveye ulaşması bir hukuk reformu gerekliliği ortaya çıkardı. Sonuçta, zenginlik ve sınıftan bağımsız olarak tüm Roma vatandaşları için nesnel bir adalet sistemi oluşturuldu.
mö 449
On İki Levha Kanunları’nı hazırlamak için görevlendirilen komitenin (decemvirii) bir cunta yönetimine dönüşmesi pleblerin ikinci kez Aventine Tepesi’nin eteklerine çekilmesine neden oldu.
mö 447
Quaestor (Müfettiş – Investigator)
Devlet hazinesini denetlemek ve finansal işleri yönetmekle görevli “quaestor” makamı yaratıldı.
mö 445
Lex Canuleia (Canuleia Yasası – the Law of Cornelius)
On İki Levha Kanunları’nda yasaklanan patriciler ve plebler arasındaki evlilikler pleblerin ısrarlı mücadelesi sonunda tekrar yasallaştı.
mö 443
Censor
İlk olarak Servius Tullius tarafından askerliğe elverişli vatandaşları ve onların servetlerini belirlemek için yapılan “census” (nüfus sayımı), Cumhuriyet yönetiminde konsüllerin yetki alanındaydı. Bu görev MÖ 443 yılında yaratılan “censor” makamına devredildi. Sonraki yıllarda, kamu ahlâkını ve hükümetin harcamalarını denetlemek censor’un görevleri arasına eklenecektir.
Mö 425 / Mö 405-396
Tiber Nehri havzasını ve Orta İtalya’yı kontrol etmek için mücadele eden iki ezeli düşman Roma ve Veii ilk olarak Fidenae’de karşı karşıya geldi. 20 yıl sonra gerçekleşen ikinci savaş ezici Roma üstünlüğü ile sona erdi.
mö 390
Alp Dağları’ndan Po Ovası’na göç eden Galyalılar, Etrüskler’in zayıflamasıyla İtalyan yarımadasının güneyine inme fırsatı yakaladı. Allia Muharebesi’nde Roma ordusunun bozguna uğramasıyla şehir yağmalandı.
mö 378
Murus Servii Tullii (Servian Surları – Servian Wall)
Roma şehrinin bilinen en eski surları olan Servian Surları’nın inşası başladı. Surlara Roma’nın altıncı kralı Servius Tullius’un adı verilmiştir.
mö 367-366
Leges Liciniae Sextiae (Licinio-Sextian Düzenlemeleri – Licinio-Sextian Rogations) ve İlk Pleb Kökenli Konsül
Plebler uzun yıllar süren mücadeleleri sonucunda Licinio-Sextian Düzenlemeleri’ni yasalaştırmayı başardı (MÖ 367). Yasanın önde gelen savunucularından Lucius Sextius Lateranus, MÖ 366 yılında konsül olarak seçildi ve ilk pleb kökenli konsül olarak tarihe geçti.
mö 357
Vicesima Libertatis (Azat Vergisi – Tax of Manumission)
Kölesini azat eden kişilerden, kölenin değeri üzerinden %5 vergi alınması yasalaştı. Vergi, kendi özgürlüğünü satın alan kölelere de uygulanıyordu.
mö 356
İlk Pleb Kökenli Diktatör
MÖ 357 yılında konsül olarak görev yapan Gaius Marcius Rutilus, MÖ 356 yılında bir Etrüsk saldırısını defetmek üzere diktatör olarak atandı.
MÖ 343-341
Capua şehrinin, Campania bölgesini işgal eden Samnitler karşısında Roma’dan yardım talep etmesiyle Roma ve Samnitler arasında Birinci Samnit Savaşı başladı. Savaş, Capua’da konuşlu bir Roma garnizonunun ayaklanmasının da etkisiyle daha fazla uzamadan sona erecektir.
MÖ 340
I. Samnit Savaşı’nın ardından yükselen Latin talepleri, Roma ve Latin Konfederasyonu arasında bir savaşa neden oldu. Ezici Roma zaferiyle sonuçlanan savaşın ardından, Latin Konfederasyonu dağıldı ve Latinlere savaştaki tutumlarına göre değişen derecelerde Roma vatandaşı olma hakkı tanındı.
MÖ 326-304
İkinci Samnit Savaşı
II. Samnit Savaşı, 22 yıl süren ve Romalılar için zorlu geçen bir savaştı. MÖ 321 yılında gerçekleşen Caudine Forks Muharebesi, neredeyse Roma’nın sonunu getiriyordu. Ancak bu muharebeden beş yıl sonra toparlanan Romalılar, Appius Claudius ‘un etkisiyle MÖ 304 yılında Samnitler karşısında zafere ulaştı.
MÖ 312
Appian Yolu’nun (Via Appia) İnşası
Appius Claudius Caecus’un inisiyatifiyle Roma ve Capua’yı birbirine bağlayan, Roma için stratejik önemi çok büyük olan yolun inşası başladı.
MÖ 312
Roma’nın İlk Su Kemeri, Aqua Appia
Appius Claudius Caecus’un bir başka çılgın projesi ve Roma’nın ilk su kemeri olan Aqua Appia inşa edilmeye başlandı.
MÖ 298-290
Samnitler’in önderliğinde bir koalisyon oluşturan Etrüskler, Galyalılar ve Umbrialılar, Roma’ya karşı bir bağımsızlık savaşına giriştiler.
MÖ 280-275
Epir Kralı I. Pirus, bir Yunan kolonisi olan Tarentum’un Roma tehdidi karşısında yardım talep etmesi üzerine İtalya seferine başladı.
MÖ 264-241
Birinci Pön Savaşı
Roma ve Kartaca’nın Batı Akdeniz’e hakim olma mücadelesi, iki büyük gücün Sicilya Adası’nın kontrolü için karşı karşıya gelmesine neden oldu. Roma’nın Kartaca’yı ele geçirmek istemesi savaşın Kuzey Afrika‘ya sıçramasına da neden oldu.
MÖ 261-260
Birinci Pön Savaşı’na dek, Roma yalnızca bir kara gücüydü. Ancak, güçlü bir donanmaya sahip olan Kartacalılar’ın, bu avantajları ortadan kaldırılmadan yenilemeyeceğinin anlaşılması Roma’yı bir donanma inşa etmeye zorladı.
MÖ 229-225
İlirya Savaşı ve Son Galya İstilası
Birinci Pön Savaşı’nın ardından, Romalılar savaş boyunca ilgilenemedikleri sorunlara yöneldiler. Bu doğrultuda, kuzeyde Po Vadisi’ne yerleşmiş bulunan Galyalı kabilelere ve batıda artış gösteren İliryalı korsan faaliyetlerine karşı operasyonlar yürütüldü.
MÖ 218-201
Birinci Pön Savaşı’nda utanç verici bir şekilde Sicilya’yı terk etmek zorunda kalan babasının intikamını almak isteyen Hannibal, İber Yarımadası’ndaki Roma müttefiki Saguntum şehrine saldırdı ve İkinci Pön Savaşı’nın fitilini ateşledi.
MÖ 218
Hannibal Alp Dağları’nı Aşıyor
Savaşı Roma’nın kapısına götürmek isteyen Hannibal, kimsenin tahmin edemeyeceği cesurca bir plan yaparak 50000 kişilik ordusunu yaklaşık 20 gün süren bir yürüyüşle Alp Dağları’ndan geçirdi ve 17 yıl sürecek İtalya Seferi’ne başladı.
MÖ 216
Fabius Maximus tarafından uygulanan savaştan kaçınma stratejisinden memnun olmayan Romalılar, kendilerine daha agresif bir strateji vaadeden Varro’yu komutaya getirdiler. Ancak Cannae’de Hannibal’ın karşısına çıkan Varro, Roma tarihinin en büyük ve en utanç verici yenilgisini almakla kalmadı; Roma’yı Kartaca ordusuna karşı tamamen savunmasız bıraktı.
Bir Cevap Yazın